Τα κείμενα που ακολουθούν δίνονται προς διαβούλευση με τον τοπικό πληθυσμό και με τους τοπικούς φορείς.
Το επίπεδο λήψης αποφάσεων για την διαχείριση και την εφαρμογή του τοπικού προγράμματος είναι Επιτροπή Διαχείρισης Προγράμματος, στην οποία το Διοικητικό Συμβούλιο της Αναπτυξιακής Καστοριάς ΑΕ ΟΤΑ θα μεταβιβάσει όλες τις αρμοδιότητες υλοποίησης του Τοπικού Προγράμματος. Όλες οι αρμοδιότητες που μεταβιβάζονται στην ΕΔΠ στοχεύουν στην αποτελεσματική υλοποίηση των στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς.
Το επίπεδο λήψης αποφάσεων ή η ΕΔΠ πρέπει να αποτελείται από εκπροσώπους δημόσιων και ιδιωτικών τοπικών κοινωνικοοικονομικών / περιβαλλοντικών συμφερόντων, στην οποία ούτε ο δημόσιος τομέας ούτε καμία ενιαία ομάδα συμφερόντων δεν αντιπροσωπεύει ποσοστό άνω του 49% των δικαιωμάτων ψήφου και να προτείνονται μέσω της «από κάτω προς τα επάνω» προσέγγισης ως προϊόν διαβούλευσης με τους αντιπροσωπευτικούς φορείς της περιοχής και τον τοπικό πληθυσμό.
Στην σύνθεση του επίπεδου λήψης αποφάσεων / ΕΔΠ, με δεδομένη την βαρύτητα που αποδίδει η Κοινή Γεωργική Πολιτική σε θέματα καταπολέμησης της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού στις αγροτικές περιοχές, πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον ένας φορέας που εκ του καταστατικού του δραστηριοποιείται στους σχετικούς τομείς. Παράλληλα, προτείνεται η ενίσχυση της συμμετοχής.
Κάθε φορέας συμμετέχει στην ΕΔΠ με δικαίωμα μιας ψήφου.
Το προτεινόμενο – προς διαβούλευση – εταιρικό σχήμα, δηλαδή η Επιτροπή Διαχείρισης Προγράμματος, προτείνεται να είναι 11μελες και να συγκροτείται από:
- Την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας,
- Τον Δήμο Καστοριάς,
- Τον Δήμο Άργους Ορεστικού,
- Τον Δήμο Νεστορίου,
- Δύο τοπικούς αγροτικούς συλλόγους / συνεταιρισμούς,
- Το Επιμελητήριο Καστοριάς,
- Το ΤΕΕ Δυτ. Μακεδονίας (παράρτημα Καστοριάς)
- Έναν περιβαλλοντικό φορέα,
- Έναν πολιτισμικό φορέα.
- Έναν φορέα που δραστηριοποιείται στην καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Η συμμετοχή των φορέων αυτών στο εταιρικό σχήμα εξασφαλίζει:
- Την αντικειμενική εκπροσώπηση δημόσιων και ιδιωτικών φορέων της περιοχής, οι οποίοι έχουν στόχο την ανάπτυξη της περιοχής.
- Την μεγαλύτερη δυνατή αντικειμενικότητα και ουδετερότητα απέναντι σε πιθανές τοπικού χαρακτήρα πιέσεις.
- Την ισχυρή βάση που απαιτεί η συνεργασία των φορέων της περιοχής παρέμβασης.
- Τον μέγιστο βαθμό εκπροσώπησης του τοπικού πληθυσμού.
Η Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων μπορεί να εφαρμοστεί σε αγροτικές περιοχές, οι οποίες πρέπει να είναι συνεκτικές από γεωγραφική, οικονομική και κοινωνική άποψη.
Ειδικότερα, οι προτεινόμενες περιοχές εφαρμογής πρέπει να έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Προτείνονται από τις ΟΤΔ μέσω της «εκ των κάτω προς τα πάνω» προσέγγισης και αποτελούν προϊόν διαβούλευσης με αντιπροσωπευτικούς φορείς της περιοχής αλλά και τον τοπικό πληθυσμό.
Διαθέτουν επαρκή κρίσιμη μάζα από την άποψη του ανθρώπινου δυναμικού και των χρηματοοικονομικών πόρων. Ο μόνιμος πληθυσμός της κάθε περιοχής παρέμβασης μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 10.000 - 150.000 κατοίκους.
Οι εν λόγω περιοχές πρέπει να αποτελούνται από Τοπικές / Δημοτικές Κοινότητες από τις οποίες εξαιρούνται οικισμοί με συνολικό μόνιμο πληθυσμό μεγαλύτερο των 15.000 κατοίκων. Στους εξαιρούμενους οικισμούς δεν επιτρέπονται παρεμβάσεις στις εντός σχεδίου πόλης ή εντός ορίων οικισμού περιοχές. Σε ειδικές περιπτώσεις και κατόπιν σχετικής τεκμηρίωσης επιτρέπεται η υλοποίηση άυλων πράξεων ή πράξεων που αφορούν μόνο σε αγορά εξοπλισμού και δεν αφορούν σε κτηριακές υποδομές σε περιοχές εκτός της περιοχής παρέμβασης με την προϋπόθεση ότι τα έργα αυτά παρέχουν οφέλη κυρίως στον πληθυσμό της περιοχής παρέμβασης.
Προτεινόμενη περιοχή παρέμβασης για το Τοπικό Πρόγραμμα, είναι ολόκληρη η Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς, εκτός από την εντός σχεδίου πόλης της Καστοριάς και της Χλόης περιοχή.
Σημειώνεται ότι οι τοπικές στρατηγικές μπορούν να συμβάλουν μόνο στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα της οικονομίας.
Η στρατηγική πρέπει να συμβάλει με θετικό / συμπληρωματικό τρόπο σε πολύπλοκες περιφερειακές, εθνικές και κοινοτικές στρατηγικές όπως,
- η κλιματική αλλαγή,
- η βιοποικιλότητα,
- ο ψηφιακός μετασχηματισμός, και
- το Farm to Fork.
Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να υπάρχει αποτύπωση των λοιπών οριζόντιων μέτρων / παρεμβάσεων που υλοποιούνται ή έχουν σχεδιαστεί να υλοποιηθούν και συσχέτιση αυτών με την προτεινόμενη τοπική στρατηγική.
Η Τοπική Στρατηγική:
Γενικά, η Τοπική Στρατηγική συνίσταται στην εξυπηρέτηση των αναγκών της περιοχής, μέσω της εφαρμογής των υπο-παρεμβάσεων. Η καταγραφή, η αποτύπωση και η ιεράρχηση των αναγκών, προκύπτουν από την ανάλυση SWOT και από την ευρεία διαβούλευση (και ενημέρωση) με τον τοπικό πληθυσμό και τους τοπικούς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
Η αναπτυξιακή στρατηγική πρέπει να έχει πολυτομεακό χαρακτήρα και να συμβάλει στην επίτευξη λύσεων σε τοπικά αναπτυξιακά προβλήματα διαφορετικών τομέων μέσω δράσεων οι οποίες λειτουργούν συμπληρωματικά και συνεργατικά μεταξύ τους.
Η Τοπική Στρατηγική:
- Πρέπει να συνεισφέρει στις στρατηγικές της ΕΕ:
- Πράσινη Συμφωνία,
- Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο, και
- Συμφωνία για το μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές.
- Πρέπει να περιλαμβάνει υπο-παρεμβάσεις οι οποίες συνδέονται με άμεσο τρόπο με τουλάχιστον μία ανάγκη του τοπικού προγράμματος. Η αποτύπωση των αναγκών δεν μπορεί να είναι γενική αλλά θα πρέπει να καθορίζει τα ιδιαίτερα σημεία τα οποία καλείται η τοπική στρατηγική να εξυπηρετήσει.
ΑΝΑΓΚΕΣ
Η πολιτική της τοπικής ανάπτυξης στοχεύει στην κάλυψη των αναγκών της περιοχής, μέσα από την εφαρμογή του LEADER. Γενικά, κάποιες ομάδες αναγκών είναι οι παρακάτω.
Ομάδα αναγκών 8.1: Ενίσχυση και διαφοροποίηση της οικονομίας των αγροτικών περιοχών
Τα βασικά διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της οικονομίας των αγροτικών περιοχών είναι το έλλειμα παραγωγικότητας, η πολύ μεγάλη συμμετοχή του πρωτογενή τομέα σε όρους απασχόλησης και ακαθάριστης αξίας παραγωγής, η απουσία κλάδων υψηλής προστιθέμενης αξίας, η μείωση των επενδύσεων, η σημαντική ανάπτυξη του τουρισμού σαν κυρίαρχη οικονομική δραστηριότητα σε κάποιες αγροτικές περιοχές, η απίσχναση της μεταποίησης, το χαμηλό δυναμικό για την ανάπτυξη καινοτομίας.
Η δεκαετής οικονομική κρίση οδήγησε σε πολύ σημαντική υποχώρηση των επενδύσεων σε όλη την χώρα ενώ η επιτευχθείσα ισχνή οικονομική ανάπτυξη που σημειώθηκε τα δύο τελευταία χρόνια διακόπηκε με την εκδήλωση της πανδημίας και τις συνεπαγόμενες οικονομικές επιπτώσεις. Η διαφοροποίηση της οικονομίας των αγροτικών περιοχών θα είναι μια μακρόχρονη διαδικασία που θα εξαρτηθεί από πληθώρα παραγόντων. Οι τοπικές στρατηγικές ανάπτυξης αποτελούν το βασικό εργαλείο της ΚΑΠ για την επίτευξη της στοχευμένης διαφοροποίησης της οικονομίας μέσο της προώθησης της πολυλειτουργικότητας των αγροτικών νοικοκυριών.
Ομάδα αναγκών 8.2: Συγκράτηση και προσέλκυση πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές
Στις αγροτικές περιοχές αναδεικνύονται προβλήματα και ανάγκες που προκύπτουν λόγω της μειωμένης προσβασιμότητας αλλά και της παρατηρούμενης υστέρησης τους σε σχέση με τις αστικές περιοχές σε ότι αφορά την συνδεσιμότητα. Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό δείκτη DESI, η Ελλάδα από πλευράς συνδεσιμότητας συνεχίζει να εμφανίζει επιδόσεις χαμηλότερες του μέσου όρου της Ε.Ε., παρότι η χώρα συνεχίζει να σημειώνει πρόοδο. Η υστέρηση στην αξιοποίηση των ΤΠΕ οφείλεται τόσο στην απουσία ευρυζωνικών υποδομών αλλά και στον ψηφιακό αναλφαβητισμό (λόγω της δημογραφικής σύνθεσης του πληθυσμού). Η υψηλή προτεραιότητα που δίνεται σε εθνικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο Ε.Ε. για την προώθηση της ψηφιακής μετάβασης αλλά και η προώθηση των στρατηγικών των Smart Villages μέσω της νέας ΚΑΠ αποτελούν σημαντικές ευκαιρίες για τον τομέα.
Ομάδα αναγκών 8.3: Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών και υπηρεσιών στις αγροτικές περιοχές
Η διαφορά του επιπέδου πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες αλλά και των βασικών υποδομών μεταξύ των κατοίκων των αστικών και αγροτικών περιοχών που μπορεί να «κωδικοποιηθεί» ως ευημερία και ποιότητα ζωής, αποτελεί μια από τις αιτίες για την πληθυσμιακή αποδυνάμωση των αγροτικών περιοχών, με το πρόβλημα να καθίσταται εντονότερο για τους κατοίκους των αραιοκατοικημένων, απομακρυσμένων και ορεινών περιοχών. Οι ελλείψεις σε υποδομές λειτουργούν αρνητικά αποτελώντας σοβαρό αντικίνητρο και για την προσέλκυση επιχειρήσεων με αποτέλεσμα να επιτείνεται το πρόβλημα της μη δημιουργίας θέσεων εργασίας. Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά και η βελτίωση του επιπέδου παροχής βασικών υπηρεσιών μπορεί να αντιστρέψει το κλίμα αυτό και να κάνει τις αγροτικές περιοχές πιο ελκυστικές. Ειδικότερα η εφαρμογή των τοπικών στρατηγικών καθώς και η εφαρμογή πολιτικών Smart Village μπορεί να αποτελέσει το ευρύτερο πλαίσιο για την κάλυψη των συγκεκριμένων αναγκών.
Ομάδα αναγκών 8.4: Βελτίωση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού
Στις αγροτικές περιοχές αναδεικνύονται προβλήματα και ανάγκες που προκύπτουν λόγω της μειωμένης προσβασιμότητας του τοπικού πληθυσμού σε βασικές υπηρεσίες. Η στοχευμένη εκπαίδευση και κατάρτιση των κατοίκων των αγροτικών περιοχών θα συμβάλει με θετικό τρόπο στην επίλυση του προβλήματος αυτού μέσω της ευρύτερης χρήσης των διαδικτυακών εργαλείων που είναι διαθέσιμα.
Ομάδα αναγκών 8.5: Προώθηση βιοοικονομίας και κυκλικής οικονομίας στις αγροτικές περιοχές
Όπως αναδείχθηκε και εμπεριστατωμένα μέσω της ανάλυσης SWOT του ΕΣ8, υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες στην Ελλάδα για την ανάπτυξη μιας πλούσιας και επικερδούς οικονομικής δραστηριότητας, στη βάση της αξιοποίησης εναλλακτικών ανανεώσιμων πόρων μέσω της κυκλικής βιοοικονομίας. Τα τοπικά προγράμματα LEADER αλλά και η νέα πρωτοβουλία των Smart Villages μπορεί να συμβάλει θετικά και να παράσχει λύσεις για την επίτευξη μέρους των στόχων της εν λόγω ομάδας αναγκών.
Ομάδα αναγκών 8.6: Αντιμετώπιση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού
Τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας των αγροτικών περιοχών, τα υψηλά ποσοστά ανεργίας νέων και γυναικών, η σχολική διαρροή (ιδιαίτερα ομάδων με συγκεκριμένα πολιτισμικά χαρακτηριστικά), το σημαντικό ποσοστό νέων εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης, κατάρτισης, η μη ενσωμάτωση των αλλοδαπών εργαζόμενων (ιδιαίτερα των γεννηθέντων εκτός Ευρώπης) που απασχολούνται συνήθως με «άτυπες εργασιακές σχέσεις», συνθέτουν το πλέγμα των ζητημάτων κοινωνικής ενσωμάτωσης στις αγροτικές περιοχές.
Μέχρι σήμερα στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020 η έκτη προτεραιότητα για την Αγροτική Ανάπτυξη Π6:
«Προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της μείωσης της φτώχειας και της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές» που είναι σχεδόν ομοειδής ως προς την στόχευση με τον όγδοο ειδικό στόχο εξυπηρετήθηκε μέσω της προσέγγισης LEADER, με έμφαση να δίνεται στην ενίσχυση ιδιωτικών επενδύσεων για την διαφοροποίηση της παραγωγικής βάσης των αγροτικών περιοχών και την δημιουργία/διατήρηση θέσεων απασχόλησης. Στις τοπικές στρατηγικές δεν περιλαμβανόταν ως προτεραιότητες θέματα που σχετίζονται με την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού. Πλέον αποτελεί επιτακτική ανάγκη η μετάβαση μέσω των Τοπικών Στρατηγικών σε ένα μίγμα πολιτικής που θα περιλαμβάνει παρεμβάσεις που σχετίζονται με την παροχή κατάρτισης, δράσεις κοινωνικής ενσωμάτωσης, στοχευμένες δράσεις για ευάλωτες ομάδες.
Η παράμετρος αυτή αποτυπώνεται και σε σειρά αναγκών που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν από το Στρατηγικό Σχέδιο λόγω της φύσης των απαιτούμενων ενεργειών που στην πλειονότητά τους είναι κανονιστικού χαρακτήρα και σχετίζονται κυρίως με την ανάγκη ενσωμάτωσης των νέων προτεραιοτήτων της ΚΓΠ στα τοπικά προγράμματα, συμπεριλαμβανομένης και της «διακυβέρνησης» που αποτελεί ιδιαίτερο γνώρισμα της προσέγγισης LEADER.
Για την ιεράρχηση των αναγκών του τοπικού προγράμματος θα πραγματοποιηθούν συναντήσεις των εμπλεκόμενων φορέων, ιδιωτικών και δημόσιων, δια ζώσης ή και διαδικτυακά. Στα πλαίσια της διαβούλευσης από την ΑΝΚΑΣ θα προσκληθούν σε συναντήσεις όλοι οι τοπικοί φορείς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή εφαρμογής, όπως στον τομέα του πολιτισμού, του τουρισμού, του περιβάλλοντος, στον πρωτογενή τομέα, κοινωνικοί φορείς, καθώς και φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Θεματικοί στόχοι.
Οι ανάγκες, η δυναμική, οι δυνατότητες και οι προοπτικές της περιοχής καθορίζουν τους θεματικούς στόχους οι οποίοι εξυπηρετούνται από την Τοπική Στρατηγική.
Οι προτεινόμενοι θεματικοί στόχοι είναι:
- Ενίσχυση της διαφοροποίηση της οικονομίας (μεταποίηση και αγροδιατροφή),
- Ενίσχυση επιχειρήσεων για την βελτίωση της ελκυστικότητας της περιοχής,
- Ενδυνάμωση του τοπικού κοινωνικού ιστού μέσω κοινωνικών δράσεων,
- Βελτίωση ποιότητας ζωής τοπικού πληθυσμού και των μεταναστών / προσφύγων,
- Διατήρηση και βελτίωση των πολιτιστικών στοιχείων της περιοχής,
- Προστασία και ανάδειξη φυσικού περιβάλλοντος,
- Ανάπτυξη της δικτύωσης, της συνεργασίας και της καινοτομίας.
Ο θεματικός στόχος «Ανάπτυξη της δικτύωσης, της συνεργασίας και της καινοτομίας» θα αποτελεί κατ’ ελάχιστο το 3% της προτεινόμενης δημόσιας δαπάνης του τοπικού προγράμματος μη συμπεριλαμβανομένης της δημόσιας δαπάνης που αφορά στις λειτουργικές δαπάνες και δαπάνες εμψύχωσης αυτού.
Υποχρεωτικά το τοπικό πρόγραμμα θα περιλαμβάνει την ενεργοποίηση και υλοποίηση δράσεων / ενεργειών σε συγκεκριμένες κατηγορίες ενοτήτων, όπως, κυκλική οικονομία, αξιοποίηση ΤΠΕ, κοινωνική ένταξη, βελτίωση της ποιότητας της ζωής, προστασία από φυσικές καταστροφές, αύξηση συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, καταπολέμηση ψηφιακού αναλφαβητισμού, έργων που συμβάλουν στην ανάπτυξη της καινοτομίας, των συλλογικών δράσεων, της δικτύωση και της συνεργασίας, σε ποσοστό 10% της συνολικής Δημόσιας Δαπάνης του Τοπικού Προγράμματος μη συμπεριλαμβανομένης της δημόσιας δαπάνης που αφορά στις λειτουργικές δαπάνες και δαπάνες εμψύχωσης αυτού.
Επιπροσθέτως, η τοπική στρατηγική θα περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα σχέδιο διακρατικής ή διατοπικής συνεργασίας. Κάθε περιγραφόμενο σχέδιο διατοπικής / διακρατικής συνεργασίας θα πρέπει να εξυπηρετεί ένα από τους ανωτέρω θεματικούς στόχους.
Το σχέδιο του τοπικού προγράμματος μπορεί να διαρθρώνεται στις ακόλουθες υπο-παρεμβάσεις:
Κατηγορία 1: Ενδυνάμωση της τοπικής οικονομίας
Μέγιστος προϋπολογισμός πράξεων: 300.000,00 € εκτός της 1.1 για την οποία είναι 400.000,00 €.
Μέγιστος προϋπολογισμός άυλων πράξεων: 40.000,00 €.
1.1 Ενίσχυση μεταποιητικών μονάδων για την παραγωγή γεωργικών προϊόντων.
Ενισχύονται: ιδρύσεις, εκσυγχρονισμοί, επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις με ταυτόχρονο εκσυγχρονισμό μονάδων παραγωγής γεωργικών προϊόντων από γεωργικά προϊόντα, που παράγονται στην περιοχή παρέμβασης και αποδεδειγμένα υπάρχει υστέρηση στον μεταποιητικό κλάδο αυτών.
Ένταση ενίσχυσης: 65%.
1.2 Ενίσχυση μεταποιητικών μονάδων για την παραγωγή μη γεωργικών προϊόντων.
Ενισχύονται: ιδρύσεις, εκσυγχρονισμοί, επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις με ταυτόχρονο εκσυγχρονισμό μονάδων παραγωγής μη γεωργικών προϊόντων από γεωργικά προϊόντα.
Η υπο-παρέμβαση είναι επιλέξιμη μόνο για κατηγορίες προϊόντων που παράγονται στην περιοχή παρέμβασης και αποδεδειγμένα υπάρχει υστέρηση στον μεταποιητικό κλάδο αυτών.
Ένταση ενίσχυσης:
α. βάσει του περιφερειακού χάρτη κρατικών ενισχύσεων δυνάμει του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (50% για μεγάλες, 60% για μεσαίες και 70% για μικρές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις), ή
β. έως το 50% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (de minimis).
1.3 Ενίσχυση μονάδων του δασοκομικού τομέα.
Ενισχύονται: ιδρύσεις, εκσυγχρονισμοί, επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις με ταυτόχρονο εκσυγχρονισμό μονάδων παραγωγής προϊόντων από δασοκομικά προϊόντα. Η υπο-παρέμβαση είναι επιλέξιμη μόνο για κατηγορίες προϊόντων που παράγονται στην περιοχή παρέμβασης και αποδεδειγμένα υπάρχει υστέρηση στον μεταποιητικό κλάδο αυτών.
Ένταση ενίσχυσης:
α. δυνάμει του Γεωργικού Απαλλακτικού Κανονισμού, ή
β. έως το 50% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (de minimis).
1.4 Ενίσχυση επιχειρήσεων στους τομείς της βιοτεχνίας, χειροτεχνίας και παραγωγής ειδών μετά την 1η μεταποίηση.
Ενισχύονται: ιδρύσεις, εκσυγχρονισμοί, επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις με ταυτόχρονο εκσυγχρονισμό επιχειρήσεων στους τομείς της βιοτεχνίας, χειροτεχνίας και παραγωγής ειδών μετά την 1η μεταποίηση. Κατά προτεραιότητα θα ενισχυθούν δικαιούχοι άνεργοι, γυναίκες, ΚοινΣΕπ και επιχειρήσεις σε ορεινές περιοχές.
Ένταση ενίσχυσης:
α. βάσει του περιφερειακού χάρτη κρατικών ενισχύσεων δυνάμει του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (50% για μεγάλες, 60% για μεσαίες και 70% για μικρές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις), ή
β. έως το 50% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (de minimis).
1.5 Ενίσχυση επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου.
Ενισχύονται: ιδρύσεις, εκσυγχρονισμοί, επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις με ταυτόχρονο εκσυγχρονισμό επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου όπως, καταλύματα, ξενοδοχεία, εστιατόρια, εναλλακτικές μορφές τουρισμού, λοιπές επιχειρήσεις στον τομέα του τουρισμού.
Ένταση ενίσχυσης:
α. βάσει του περιφερειακού χάρτη κρατικών ενισχύσεων δυνάμει του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (50% για μεγάλες, 60% για μεσαίες και 70% για μικρές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις), ή
β. έως το 50% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (de minimis).
1.6 Ενίσχυση επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών.
Ενισχύονται: ίδρυση ή εκσυγχρονισμός επιχειρήσεων υπηρεσιών όπως παιδότοποι, γηροκομεία και επιχειρήσεις παροχής κοινωνικών υπηρεσιών.
Ένταση ενίσχυσης:
α. βάσει του περιφερειακού χάρτη κρατικών ενισχύσεων δυνάμει του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (50% για μεγάλες, 60% για μεσαίες και 70% για μικρές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις), ή
β. έως το 50% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (de minimis).
1.7 Εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, ενίσχυση βιο-οικονομίας και κυκλικής οικονομίας.
Ενισχύεται η ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων με την εγκατάσταση συστημάτων εναλλακτικών μορφών ενέργειας και συστημάτων μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας.
Ένταση ενίσχυσης: έως το 65% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (de minimis).
Κατηγορία 2: Εκπαίδευση τοπικού πληθυσμού
Μέγιστος προϋπολογισμός πράξεων: 20.000,00 €.
Ένταση ενίσχυσης: έως το 100% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 ή του Καν. (ΕΕ) 1407/2013.
Δικαιούχοι: φορείς του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα.
Επιλέξιμες πράξεις: κατάρτιση / επιμόρφωση ομάδων του τοπικού πληθυσμού σε αντικείμενα τα οποία είναι άμεσα συνδεδεμένα με την στρατηγική του τοπικού προγράμματος.
Επιλέξιμη είναι και η επιμόρφωση του γενικού πληθυσμού σε θέματα βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων.
2.1 Εκπαίδευση τοπικού πληθυσμού στον 1-γενή τομέα.
2.2 Εκπαίδευση τοπικού πληθυσμού στον 2-γενή τομέα.
2.3 Εκπαίδευση τοπικού πληθυσμού στον 3-γενή τομέα.
Κατηγορία 3: Ενδυνάμωση του τοπικού κοινωνικού ιστού
Μέγιστος προϋπολογισμός πράξεων: 400.000,00 € ή 20.000,00 € για άυλες πράξεις.
Ένταση ενίσχυσης:
α. έως το 100% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 για μη παραγωγικές επενδύσεις και για βασικές υπηρεσίες , ή
β. βάση Γεωργικού Απαλλακτικού Κανονισμού για πράξεις που εμπίπτουν στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
Δικαιούχοι: τοπικοί φορείς του δημόσιου ή του ευρύτερου δημοσίου ή σύλλογοι / οργανισμοί μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις κοινωνικού χαρακτήρα που συμβάλουν στην εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού και την ενσωμάτωση προσφύγων και μεταναστών.
3.1 Ενίσχυση βασικών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού (παιδικοί σταθμοί, χώροι άθλησης, πολιτιστικά κέντρα, κ.λπ.).
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις βασικών υπηρεσιών, όπως: παιδικοί σταθμοί, χώροι άθλησης, πολιτιστικά κέντρα και χώροι πολυδραστηριοτήτων για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού.
3.2 Ενίσχυση βασικών υπηρεσιών που στοχεύουν στην κοινωνική ένταξη, την καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού και την ενσωμάτωση προσφύγων / μεταναστών.
Κατηγορία 4: Βελτίωση ποιότητας ζωής τοπικού πληθυσμού
Μέγιστος προϋπολογισμός πράξεων: 400.000,00 € ή 20.000,00 € για άυλες πράξεις.
Ένταση ενίσχυσης:
α. έως το 100% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 για μη παραγωγικές επενδύσεις και για βασικές υπηρεσίες, ή
β. βάση Γεωργικού Απαλλακτικού Κανονισμού για πράξεις που εμπίπτουν στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
Επιλέξιμες είναι οι κατηγορίες πράξεων οι οποίες αποδεδειγμένα συμβάλουν στους στόχους της τοπικής στρατηγικής.
Δικαιούχοι: τοπικοί φορείς του δημόσιου ή του ευρύτερου δημοσίου ή σύλλογοι / οργανισμοί μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
4.1 Έργα υποδομών μικρής κλίμακας.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις τοπικών υποδομών μικρής κλίμακας, όπως: δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης εντός οικισμών και επισκευή και ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτηρίων για εγκατάσταση τοπικών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού.
4.2 Ενίσχυση υπηρεσιών και υποδομών αναψυχής, ανάπλασης, τουριστικών πληροφοριών και λοιπών υποδομών μικρής κλίμακας.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις που αφορούν σε υποδομές αναψυχής, ανάπλασης, τουριστικών πληροφοριών και λοιπών υποδομών μικρής κλίμακας όπως: σημάνσεις, κοινόχρηστοι χώροι, προβολή προώθηση περιοχών και ποδηλατικές διαδρομές.
Κατηγορία 5: Διατήρηση και βελτίωση των πολιτιστικών στοιχείων
5.1 Ενίσχυση πολιτιστικών ή αθλητικών εκδηλώσεων.
Μέγιστος προϋπολογισμός των πράξεων 20.000,00 €
Ένταση ενίσχυσης: έως το 75% δυνάμει του Κανονισμού (ΕΕ) 1407/2013.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις που αφορούν σε διενέργεια πολιτιστικών εκδηλώσεων.
5.2 Ενίσχυση μελετών, υπηρεσιών και υποδομών που συνδέονται με τον πολιτισμό και την αποκατάσταση και αναβάθμιση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μέγιστος προϋπολογισμός πράξεων: 400.000,00 € και 20.000,00 € για άυλες ενέργειες.
Ένταση ενίσχυσης: έως το 100% δυνάμει του Γεωργικού Απαλλακτικού Κανονισμού για πράξεις που εμπίπτουν στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
Επιλέξιμες πράξεις: αποκατάσταση, αναβάθμιση και ανάδειξη των πολιτιστικών τοπικών στοιχείων της περιοχής.
Κατηγορία 6: Προστασία και ανάδειξη φυσικού περιβάλλοντος
Μέγιστος προϋπολογισμός πράξεων: 400.000,00 € ή 20.000,00 € για άυλες πράξεις.
Ένταση ενίσχυσης:
α. έως το 100% δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 για μη παραγωγικές επενδύσεις και για βασικές υπηρεσίες, ή
β. βάση Γεωργικού Απαλλακτικού Κανονισμού και του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 για πράξεις που εμπίπτουν στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
Δικαιούχοι: τοπικοί φορείς του δημόσιου ή του ευρύτερου δημοσίου, ή σύλλογοι / οργανισμοί μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς και λοιποί αρμόδιοι φορείς όπως ο ΟΦΥΠΕΚΑ και εθελοντικές οργανώσεις εγγεγραμμένες στο μητρώο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
6.1 Έργα αναβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος με σκοπό την ανάδειξη αυτών.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις που αφορούν σε υπηρεσίες και υποδομές, συμπεριλαμβανομένων και των σχετικών μελετών, με σκοπό την αναβάθμιση και ανάδειξης φυσικών τοπίων όπως θέσεις θέας, κ.λπ.
6.2 Έργα πράσινων υποδομών “green infrastructure” για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κινδύνων από φυσικές καταστροφές.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις που αφορούν σε υποδομές, συμπεριλαμβανομένων και των σχετικών μελετών, με σκοπό την πρόληψη των κινδύνων από φυσικές καταστροφές όπως πλημύρες και πυρκαγιές.
Κατηγορία 7: Δικτύωση και συνεργασία
Μέγιστος προϋπολογισμός των πράξεων: 40.000,00 € για ενέργειες που αφορούν αποκλειστικά στην σύσταση και λειτουργία του συνεργατικού σχήματος, καθώς και την προετοιμασία του σχεδίου δράσης.
Ένταση ενίσχυσης:
α. έως το 90% για την υπο-παρέμβαση «Συνεργασία μεταξύ μικρών τοπικών επιχειρήσεων» και έως το 100% για τις λοιπές υπο-παρεμβάσεις, δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115, ή
β. βάση Γεωργικού Απαλλακτικού Κανονισμού και Καν. (ΕΕ) 1407/2013, για πράξεις που εμπίπτουν στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
Στις περιπτώσεις όπου το σχέδιο συνεργασίας περιλαμβάνει και μη άυλες ενέργειες / υποδομές αυτές μπορούν να ενισχυθούν στο πλαίσιο της παρούσας κατηγορίας αλλά με τους περιορισμούς και τους όρους που αφορούν στην κατηγορία που εμπίπτουν οι ενέργειες αυτές.
Ο ελάχιστος αριθμός των μελών των σχημάτων συνεργασίας είναι τα 3 μέλη.
7.1 Συνεργασία μεταξύ μικρών τοπικών επιχειρήσεων.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις συνεργασίας μεταξύ τοπικών επιχειρήσεων ομοειδών ή συμπληρωματικών προϊόντων με σκοπό τη διοργάνωση κοινών μεθόδων εργασίας, την κοινή χρήση εγκαταστάσεων και πόρων καθώς και την ανάπτυξη και/ή εμπορία κοινών προϊόντων.
Δεν είναι επιλέξιμα σχήματα συνεργασίας στα οποία συμμετέχουν και λοιποί φορείς πλην των τοπικών επιχειρήσεων.
Η ένταση ενίσχυσης ορίζεται έως το 90%
7.2 Συνεργασία μεταξύ τοπικών δημόσιων ή/και ιδιωτικών φορέων ή/και ΜΚΟ για την κοινωνική ή / και πολιτιστική ή / και περιβαλλοντική προστασία και αναβάθμιση της περιοχής, την προώθηση της υγιεινής διατροφής και της μείωσης σπατάλης τροφίμων.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις συνεργασίας μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών τοπικών φορέων, με σκοπό την διαμόρφωση και πραγματοποίηση δράσεων που αφορούν στην κοινωνική ή / και πολιτιστική ή / και περιβαλλοντική προστασία και αναβάθμιση της περιοχής καθώς και δράσεων με σκοπό την προώθηση της υγιεινής διατροφής και της μείωσης σπατάλης τροφίμων.
Η ένταση ενίσχυσης ορίζεται έως το 100%.
7.3 Έξυπνα Χωριά: συνεργασία για την ολιστική και καινοτόμο ανάπτυξη των χωριών.
Επιλέξιμες είναι οι πράξεις που αφορούν στην ίδρυση ενός συνεργατικού σχήματος με τη συμμετοχή τοπικών ιδιωτικών φορέων, με τη δυνατότητα συμμετοχής και τοπικών δημόσιων φορέων, για την προετοιμασία και σχεδίαση ενός σχεδίου δράσης εστιασμένου στην αντιμετώπιση ενός ή περισσοτέρων προβλημάτων της περιοχής.
Το σχέδιο δράσης θα πρέπει να είναι χωρικά εστιασμένο και δεν μπορεί να αφορά σε περιοχή μεγαλύτερη των 10.000 μόνιμων κατοίκων.
Βασικό χαρακτηριστικό του θα πρέπει να είναι η κοινωνική ή / και η τεχνολογική καινοτομία και να προβλέπει δράσεις όπως δράσεις ευρυζωνικότητας, παραγωγής ή εξοικονόμησης ενέργειας, αντιμετώπισης περιβαλλοντικών προβλημάτων, εξυπηρέτησης των νέων ή των ηλικιωμένων της περιοχής, την αναβάθμιση της παροχής υπηρεσιών υγείας και την άρση της κοινωνικής απομόνωσης.
Η ένταση ενίσχυσης ορίζεται έως το 100%.
Κατηγορία 8: Διατοπική και διακρατική συνεργασία
Η ενίσχυση χορηγείται στον δικαιούχο/ΟΤΔ με τη μορφή επιχορήγησης η ένταση της οποίας ορίζεται στο 100% των επιλέξιμων δαπανών δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115.
Κάθε υποψήφια ΟΤΔ έχει την υποχρέωση να υποβάλει τουλάχιστον ένα έργο συνεργασίας με την υποβολή του φακέλου υποψηφιότητας.
8.1 Σχέδια διατοπικής συνεργασίας
8.2 Σχέδια διακρατικής συνεργασίας
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν αν υποβάλουν τις απόψεις τους, σχετικά με τα κείμενα της Δημόσιας Διαβούλευσης, συμπληρωνοντας την Φόρμα που βρίσκεται εδω
Όλες οι συμμετοχές στην Δημόσια Διαβούλευση χαρακτηρίζονται εμπιστευτικές και δεν δημοσιεύονται.